Yaz döneminini yaklaşması ve okulların kapanması ile birlikte özellikle erkek çocuk ebeveynlerinin aklındaki soru : oğlumuzu ne zaman sünnet ettirelim ? hangi yaşta sünnet ettirelim ? yenidoğan döneminde sünnet yaptıralım mı ? yenidoğan zamanında daha çabuk iyileşir mi ? genel anestezi ile mi yaptıralım yoksa lokal anestezi ile mi yaptıralım ?
Peki bu sorular kafamızı kurcalamaktadır ancak uzman görüşü bununla ilgili nasıldır ?
1 - Öncelikle ne zaman sünnet ettirelim sorusuna gelirsek, sünnetin sosyolojik , psikolojik, medikal yönleri ele alınarak cevaplanması uygundur. Genel kanı çocuklar için 2 yaşından önce 6 yaşından sonra olması gerektiği şeklindedir. Bunun başlıca nedeni çocukların 2 yaştan önce cinsel kimliğinin gelişmemesi, 6 yaşından sonra ise cinsel kimliğinin oluşmuş olmasıdır. Daha basit bir dille anlatırsak 2 yaşından önce çocuk, erkek olduğunun farkında değildir, 6 yaşından sonra ise kendini erkek olarak bilmektedir. 2-6 yaş arası fallik dönemde hem erkek hem kız çocuklarında kendi cinsiyetini tanıma, erkek ve kız farkını anlama oluşmaktadır. özellikle bu yaşlarda erkek çocuklarda kendi cinsel organını tanıması için cinsiyet organına elini götürme, oynama gibi durumlar olağan ve normal bir durumdur . bu yaş aralığında aile isteği üzerine olan sünnet, çocuklarda ciddi travmalar oluşturabilir, özellikle ilerleyen yaşlarda sünnet travması, cinsel organa karşı küskünlük ve cinsiyet kimlik sorgulamasına kadar psikolojik travma oluşturabilir.
2 - Bir diğer sorumuza gelirsek yenidoğan sünneti yaptıralım mı ? ya da halk deyimiyle desek kırkı çıkmadan sünnet ettirelim mi ? bu soru uzmanlar tarafından kesin bir şekilde cevaplanamamaktadır. Zira hem yaptıralım hem de yaptırmayalım cevabını veren uzmanlar bu konuda ikiye bölünmüştür. Özellikle yenidoğan sünnetinin ülkemizde ve Amerikada yayınlarla destekleyen çok fazla yayın bulunmaktadır. Burada amerikan yayınları başı çekmektedir. Tabi burada müslüman olmayan ülkenin özellikle sigorta sisteminde yenidoğan sünnetini karşılaması, daha ileri yaşlarda yüklü fatura çıkarması o ülkede daha fazla sayıda yenidoğan sünneti yapılmasına ve dolayısıyla da bununla ilgili çok fazla destekleyici yayınların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Ancak desteklemeyen taraftan konuşacak olursak özellikle yenidoğan döneminde doğum stresi yaşamış bir bebeğin , daha yeni dünya adaptasyonunu tamamlamdan cerrahi bir stres oluşturmasını doğru bulmamaktadır. Özellikle biraz beklenmesi, çocuğun kilo kaybı, gaz sancısı, beslenme alışkanlıklarının oluştuğu 3-4cü aydan sonra yapılmasını doğru bulmaktadır. Ayrıca sünnet derisinin yenidoğan döneminde penis başını koruyucu salgılar üretmesi, onu enfeksiyon ve mekanik travmadan koruma sağladığı da bilinmektedir. Erken yapılan sünnetin bu bariyeri etkisiz hale getireceği düşünülmektedir.
3 - Diğer soru olan yenidoğan döneminde yapılan sünnetin daha çabuk iyileşmesi ile ilgili soruya gelecek olursak yara iyileşmesi daha hızlı olur mu. Aslında bu sorunun cevabı hayır. Çünkü hangi yaş aralığında olursanız olun sağlıklı bir bireyin yara iyileşme süresi aşağı yukarı aynıdır. Ortalama 14-21 gün. Peki yenidoğan sünnetinde bizi erken iyileştiğine dair düşündüren ne ? özellikle yenidoğan döneminde çocuğun hep yatar pozisyonda olması, venöz drenajın daha iyi olmasına , dolayısıyla daha az ödem ve şişlik oluşmasına ve bu da daha çabuk iyileştiğini düşündürmektedir. Yürümeye başlamış çocuklarda ayaktayken venöz drenajın yavaşlamasına, görece olarak daha ödemli olmasına ve geç iyileştiği kanısına varılmaktadır.
4 - Peki en can alıcı soru, tamamen uyutularak mı sünnet yapalım yoksa lokal uyuşturularak mı ? bu sorunun cevabına gelecek olursak burada hastanın yaşı, psikolojik durumu, ek hastalığının olup olmaması bir etkendir. Şöyle ki 6 aydan küçük çocuklarda lokal sünnet iyi bir seçenek olabilir, ancak 6 aydan büyük çocukların artık iyice aktiflik artmakta ve lokal işlem zamanı işleri iyice zorlaştırmaktadır. Ayrıca 6 yaştan büyük çocuklarda sünneti ona anlatarak, onun rızasını gözeterek, lokal işlemde neler olacağını iyice anlatarak sünnet yaptırmanızda yarar vardır. Onun dışında zorla bir işlem çok travmatik olabilir. Genel anestezi kısmına değinirsek toplumda tamamen uyutulma ile ilgili çok ciddi fikir bulanıklığı mevcut. Özellikle son yıllarda gelişen anestezi bilimi ile birlikte artık 20 haftalık 500 gr-lık bebeklere dahi gerektiğinde başarılı bir şekilde anestezi veriliyor, bu bebekler başarılı bir şekilde ameliyat oluyor. Ayrıca sünnet işlemi zamanı genelde sedasyon dediğimiz hafif anestezi işlemi uygulanmaktadır. Bu işlem zamanı çocuğun solunumu baskılanmamış olup, solunum cihazına bağlanmamakta, entübe olmamaktadır. Çocuk bir nevi uyku halinde olmaktadır. Bu özellikle sünnet anksiyetesi (korkusu) olan çocuklar için ideal bir yaklaşımdır.
Ve başta söylememiz gereken sözü finalde belitmek isterim . Sünneti asla basit bir işlem ve ritüel olarak görülmemelidir. Her bir sünnet cerrahi bir ameliyattır. Sünnetin herhangi cerrahi koşul oluşturulmadan ve ya mahallerde toplu sünnet törenlerinde bu işin uzmanı olmayan kişiler tarafından yapılması ilerde çok ciddi sorunlar doğurabilir. Lütfen sünnet için mutlaka işin uzmanına başvurun.
